سنگ نگاره ها یا هنرهای صخره ای یادگارهایی به جا مانده از دستان انسانهای نخستین بر بستر بی آلایش سنگ ها هستند و شاید بتوان گفت این سنگ نگاره ها عنوان نخستین هنر بشری را بر آن نهاد. داستانهایی ماندگار از انسانهای پیش از تاریخ که ساده ترین ابزار را برای این کار استفاده کرده اند و بدین ترتیب در دسترس ترین و آسان ترین هنرنمایی بشر پیش از تاریخ را آفریده اند. شاید یکی از نخستین راه های ارتباط نوع بشر همین بوده است و دوره های بعد با پیشرفت این فن یکی از راه های انتقال پیام میان جوامع بشری در دوره های مختلف شد. دسته های گوناگونی از هنر صخره ای وجود دارد. گونه ای از این هنر را درون غارها یا پناهگاه ها می توان جست که به هنر غار نیز معروف است. نمونه هایی از این هنر کهن در ایران، در غارهای استان لرستان و در دیگر نقاط جهان یافت می شود.
دسته دوم نگاره هایی است که به وسیله جسمی نوک تیز، با کنده کاری بر روی سنگ ها، ایجاد شده اند. این دسته از سنگ نگاره ها که به آن هنر سنگی یا هنر صخره ای نیز می گویند، بیشترین فراوانی را دارد و نسبت به نقاشی های غاری دارای طول عمر بالاتری می باشد.سنگ نگاره های یا هنرهای صخره ای بیشتر به وسیله مردم عادی و نه به دستور پادشاهان و حکام، به وجود آمده اند و وجه تمایز هنر صخره ای با کتیبه نویسی، حجاری و نقش برجسته نیز در همین است و این دلیل اصلی گستردگی و فراوانی هنر صخره ای است. این مردمی ترین هنر به دلیل، بازگو کننده زوایای پنهان فرهنگ ها و جوامع گذشته است که ممکن است در دیگر آثار بر جای مانده به دلیل فرمایشی بودن در آفریدن آن توسط طبقه ای خاص از اجتماع از بشر نتوان یافت. در هر روی، هنر صخره ای سند چندین هزار ساله بشری در انتقال پیام ها و مفاهیم و بروز عقاید و رفتارها و شیوه های زندگی بشری بوده است.
شهرستان گلپایکان دارای فراوانترین، زیباترین و متنوع ترین نقوش صخره ای ایران است. از مهمترین مناطقی که نقوش زیبای صخره ای خود نمایی می کنند می توان به منطقه غرقاب، کوچری، لادراز، عباس آباد، جاجرمی، تیکن، دالاباغ، حاجیله، صالح پیغمبر، قلعه ابراهیم، هنده، قرغن، ماکوله، سد اختخوان، حاج قارا، منطقه مهر سیاه، هرستانه سفلی، هرستانه علیا، منطقه مرغ اشاره کرد.
اناربارشاپ شما را به بازدید از تاریخ چند هزارساله گلپایگان دعوت می کند.
منبع:کتاب سنگ نگاره های گلپایگان گذرگاه تاریخ ( نویسنده و پژوهشگر: محسن جمالی)